Gastroenteroloji
ve İç Hastalıkları Uzmanı

Uzmanlık

Dr. Meral Sözen

Doktor

Doktor Meral Sözen - Manometri

Doktor Meral Sözen - Manometri

Bugün size az bilinen tetkiklerden birisi olan anorektal manometreyle ilgili bilgi vermek istiyorum. Dediğimiz işlem makat kaslarıyla bağırsağın alt kısımdaki kasılmayı sağlayıp dışkının dışarı çıkmasına eh kolaylaştıran kasların çalışma ve fonksiyonunu değerlendiren değerlendirdiğimiz bir yöntemdir. Bu değerlendirmelerde hastanın daha öncesinde işlemin nasıl yapıldığını, ne olduğunu bilmesi çok önemlidir. Çünkü bölge konusunda hassas olduğu için insanlar burada başına ne geleceğini bildiğinde hasta çok daha rahat eh normal yaşamındakine yakın fonksiyonları sergileyecek ve bizim burada raporlamamız ve bu hastalığın tespitini sağlamamız çok daha kolay olacaktır. Şimdi anorektalmatri öncesinde hastalarımıza belli özellikleri hakkında bilgi edinmek isteriz. Burada en önemli eh faktörlerden diyet alışkanlıkları, su tüketimi. Geçirdiği ameliyatlar, özellikle makat bölgesine yakın geçirdiği ameliyatlar, hemoroit ameliyatları, çatlak ameliyatları, anal fissür ameliyatları gibi ameliyatlar geçirip geçirmedi. Kadınlarda mutlaka doğum ilgili eh durumu normal doğum yaptıysa normal doğum sırasında kese oluşturulduysa bununla ilgili mutlaka bilgilendirmeler alınmalıdır. Bunun dışında bu hastalarda bazen kabızlık, dışkıyı çıkarmada zorlanma olduğu gibi bazı hastalarımızda da gaz çıkarma, eh gaita çıkarma, bunu tutamama eh gibi durumlar da söz konusu olabilir. Bayanlarda bu nedenle mutlaka idrarla ilgili bir problemi olup olmadığının araştırılması, sorgulanması, erkeklerde prostatla ilgili problemlerinin olup olmadığı eh bunun dışında idrarla ilgili sorununu yaşayıp yaşamadığı mutlaka gereken kurallardan biridir. Burada hastalarımıza öncesinde eğer kabızsa dışkılamasıyla ilgili problem yaşıyorsa bir lavman aracılığıyla bağırsağın boşaltılmasını sağlarız. Burada önemli olan kavramlardan birisi şu. Lavman uyguladıktan hemen sonra monometre işlemi yapılmamalı. En az yarım saat kırk beş dakika geçmeli ki oradaki kas fonksiyonları eski haline dönsün. Sonrasında başlatırız. Burada hava kanallı ve su kanallı manometre cihazları olabildiği gibi yeni geliştirilmiş son teknolojiyle seyreden özel kateterli, tamamını üç yüz altmış derece açıyla ölçebilen özel kateterlerde bulunmaktadır. Bunlar monometri şeklinde geçer. Şimdi benim elimde normal hava yollu kateterlerden bir tanesi var. Bu kateterle öncesinde jelleyerek bunu makat bölgesine yerleştiriyoruz. Bu yerleşmeyi sağladıktan sonra şurada bulunan baloncukların normal yerinde olması bizim için en önemli faktörlerden birisi bu makat bölgesindeki makat kaslarının fonksiyonlarını değerlendiren küçük basınç kanalları aslında. Bunları yerine yerleştirdikten sonra işleme başlıyoruz. İşlem yaklaşık yarım saat kadar sürüyor. İşlem aslında belli hareketler yaparak hastamızın kas kontrolünü sağlayıp sağlayamadığını değerlendiriyoruz. İlk başta herhangi bir şey yaptırmadan sadece balonlar ve kateterler yerinde dururken dinlenmesini istiyoruz. Hiçbir şey yapmadan bu normaldeki makat kaslarının çalışma fonksiyonunu değerlendiren bir yöntem. Bazı durumlarda bunlar çok daha sıkı ya da çok daha gevşek olabiliyor. Gevşek olduğunda gaz gaita kaçırma olayını daha sık gördüğümüzü biliyoruz. Sonrasında hastamızdan belli aralıklarla ıkınmasını istiyoruz. Yani tuvaletini çıkarır gibi ıkınmasını istiyoruz. Öncesinde bunu kısa aralıklı yapıyoruz. Sonrasında hastamızın makat kaslarını kasarak balonu sıkmasını istiyoruz. Tuvaleti gelmiş, tuvaletini yapmaması gerekiyormuş gibi sıkmasını istiyoruz. Bu kısa aralıklı oluyor. Sonrasında uzun aralıklı tamir sıkma dediğimiz sıkabildiği kadar sıkıyor. Basınç artışı ve bu basınca cevabı değerlendiriliyor. Ardından öksürme refleksiyle birlikte bu kasların belli hareketleri yapmasını istiyoruz. Bunları yaptıktan sonrasında da hastamızın özellikle kabız hastalarda bu çok önemli. Hastamızın makat bölgesinde bu kas balonu şişirerek tuvaletinin geldiği ilk andaki hissi, sıkışma hissini, dayanabileceği son noktayı ölçerek işlemi sonlandırıyoruz. Burada önemli olan şey şu. Kabızlığı olan hastalarda bu balonu çok büyük boyutlara kadar şişirdiğimizde bile hastanın bunu hissetmemesi görülürken bazı hastalarımızda çok az miktarda balon şiştiğinde bile acil tuvalete gitme isteğiyle hızlıca tuvalete gitmek istediğini görüyoruz. Genellikle ishali olan hastalarda bu ikinci söylediğim acil tuvalete gitme isteği daha erken volumelerle oluşurken eh kabız hastalarımızda bu maalesef çok daha uzun sürede oluşuyor. Sonrasında bu işlemler bittikten sonra bunların raporları değerlendiriliyor. Ve bir takım hastalık tanıları konuyor. Burada bu işlemi yapmamızın asıl nedeni şu. Bu bölgedeki kas fonksiyon bozukluğuna bağlı olarak eh yapılması gereken bir takım egzersizlerin yapılması eh ve eşlik eden tedavilerin uygulanması. Bu tedavilerden birisi eh hasta tuvaleti, doğru oturma pozisyonunda oturması. İkincisi nefes egzersizleri, yani karın kaslarını düzenli kullanmasıyla ilgili bir takım egzersizler öneriyoruz. Eh bunun dışında mutlaka hastamızın dışkılama günlüğü dediğimiz bir günlük tutmasını istiyoruz. Bunu zaten ayrıntılı olarak eh doktorunuz sizi oluşturacaktır. En son olarak da biofeeback tedavisi dediğimiz bir tedavi var. Eh bu tedavide makat kaslarının eh bağırsak kaslarıyla koordineli çalışmasını bir takım egzersizler yapılıyor. Bu egzersizler evde de tekrarlandığı sürece cevap oranı çok daha hızlı ve yüz güldürücü olurken daha az sıklıkla yapılırsa maalesef ki tedavi süresi çok uzuyor ve yanıt alma olasılığımız da daha azalıyor. Eğer kabızlığınız ya da ishaliniz varsa, gaz, gaz, gaita kaçırmanız varsa mutlaka doktora başvurarak belli testlerin yapılmasını Bununla ilgili problemlerimizin bir an önce çözülmesini sağlayın. Hiçbir zaman için geç değil.

Hemen ARA!
Yol Tarifi